3B baskının mimarideki kullanımı son yıllarda dünya çapında oldukça aktif ve ilgi gören bir araştırma konusu. Tasarım alanında kullanım geçmişi daha eskilere dayansa da mimari yapıların inşası için kullanılması fikri oldukça yeni. Normal şartlarda bir yapı inşa etmek için çok sayıda insan, ciddi bir bütçe ve hatırı sayılır bir zaman gerekir. 3B baskı teknolojisi ile ise sadece birkaç hafta içerisinde, uygun maliyetlerle, sürdürülebilir malzemelerden bir yapı inşa etmek mümkün hale geliyor. 3B baskı uygulaması, daha karmaşık formlar elde edilebilmesi ile yapıları daha verimli hale getirme potansiyeli sunarken aynı zamanda da küresel atıkların neredeyse %2’sine karşılık gelen inşaat iskelelerini sistemin dışında bırakarak oldukça çevreci bir inşaat süreci alternatifi öneriyor. Yakın zaman önceye kadar pek çok insan bu fikre uzak bir hayal gözüyle bakıyor olsa da şimdilerde art arda hayata geçirilen projeler ve prototiplerle bu uygulamanın hayatlarımızın ilerleyen dönemlerinde daha sık karşımıza çıkacağı neredeyse kanıtlandı. Karmaşık şekillerin bir destek sistemi olmadan basılması ve yazıcıdan çıkan taze malzemenin deformasyona oldukça açık olması uygulamalardaki en zorlayıcı noktalardan. Henüz çok az uygulama robotlar tarafından sunulan biçimsel özgürlüğü keşfedebilmiş olsa da denemeler gelecekte yapılabileceklere dair oldukça heyecan verici ipuçları veriyor.
Bu teknolojinin can alıcı noktası hayal edilenin bile ötesinde olasılıklar vadetmesi. NASA, Ay veya Mars’ta yaşanabilir yapılar inşa etmek için 3B baskı teknolojisinden yararlanmanın yollarını araştırıyor. Genel senaryo ise NASA’nın insanların düşünülen varış tarihlerinden uzun zaman önce istenilen alana bir robot ekibi göndermesi üzerinden kurgulanıyor. Bu ekibin ham madeleri çıkaran bir gezici-toplayıcı, yazıcı tarafından kullanılmak üzere hammaddeleri filamente dönüştüren bir tesis ve filamentleri bina formlarına dönüştüren bir yazıcıdan oluşması planlanıyor. Bu sistemin tonlarca inşaat malzemesi ve inşaat aletinin taşınması ihtiyacını ortadan kaldıracağı için çok daha gerçekleştirilebilir olduğu öngörülüyor. Bu şekilde ihtiyaç duyulan tek şey robotların, yapı planlarının ve belki dönüştürme işlemi için gerekebilecek kimyasalların ihtiyaç duyulan varış noktasına gönderilmesi olacak. Kaşifler ise evler, laboratuvarlar ve depolama tesisleri basıldıktan aylar ya da yıllar sonra bölgeye gönderilebilecekler. Bu fikirler gerçekleşme ihtimallerinden çok insanlar için ne gibi olanakların var olabileceği konusunda yeni ufuklar açtığı için oldukça önemliler. Son dönemde 3B baskı tekniği ile inşa edilmiş ya da inşa edilmesi planlanan birkaç örneğe bakalım.
Dünyanın ilk 3B baskılı okulu
Studio Mortazavi, Madagaskar, Fianarantosa’da betondan ve yerel kaynaklı inşaat malzemelerinden 3B baskı teknolojisi ile inşa edilecek bir okul tasarladı. Proje, kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Thinking Huts için tasarlanmış. Güneş enerjisi ile çalışan okul, sınıflar, fen laboratuvarları ve dans stüdyoları gibi farklı işlevlere hizmet edebilecek ve gerektiğinde genişletilebilecek modüllerden oluşacak. Her modül beton agrega kullanılarak 3B baskı ile inşa edilecek. Projenin tamamlandığında 3B baskı ile inşa edilen ilk okul yapısı olması bekleniyor. Thinking Huts bu proje ile bir pilot projenin ötesine geçmeyi ve ileride Madagaskar’daki topluluklarla iş birliği içerisinde yeni okullar inşa etmeyi hedefliyor.
TECLA
İtalya’daki 3B Baskı uzmanları WASP ve Mario Cucinella Architects (MCA) arasındaki iş birliği sonucunda ortaya tamamen doğal, geri dönüştürülebilir ve karbon-nötr bir malzeme olan ham toprağın 3B baskıda kullanıldığı ilk yapı çıktı. TECLA adı verilen dairesel formlu konut prototipi Massa Lombarda’da aynı anda çalışmak üzere senkronize edilmiş birden çok 3B yazıcı kullanılarak hayata geçirilmiş. Proje adını technology (teknoloji) ve clay (toprak-kil) kelimelerinin birleşimlerinden almış. Tasarım, dijital üretim yoluyla geleneksel ham toprak malzemeden alınan verimi en üst düzeye çıkarmayı hedefliyor. Ev, strüktür, çatı ve kaplama görevi gören çift kubbeli bir tasarım ile çözümlenmiş ve bu karar süreci oldukça basitleştirerek inşaat süresini ciddi ölçüde kısaltmış.
3B baskılı konutlar
Almanya’nın ilk 3B baskılı konut fonksiyonlu binasının yapım süreci Beckum’da devam ediyor. PERI Gmbh tarafından inşa edilen yapının tasarımı ise MENSE-KORTE ingenieure+architekten’e ait. İki kattan oluşan evlerin önemi ise 3B baskı teknolojisinin artık deneysel çalışmaların yanı sıra konut pazarında da bir yer edinmeye çalıştığının göstergesi olması. Baskı için BOD2 tipi 3B yazıcılar kullanılarak çift katmanlı bir duvarın 1m²’lik bölümü 5 dakika gibi bir sürede tamamlanabiliyor. Bu proje, alanında inşa edilen ilk binalardan olduğu için mümkün olandan daha yavaş bir hızda baskı yapılması tercih edilmiş. Proje süresince olabildiğince deneyim kazanmak ve sonraki projelerde bu deneyimler doğrultusunda maliyetleri düşürmek projenin önemli hedeflerinden biri olmuş.
Referanslar: machinedesign.com, dezeen.com, archdaily.com
Fotoğraflar: Courtesy of Studio Mortazavi, Courtesy of WASP, Courtesy of PERI, Courtesy of MENSE-KORTE ingenieure+architekten,