Mimarlık dünyasının en prestijli ödüllerinden biri olan Pritzker Mimarlık Ödülü’nün 54. sahibi Çinli mimar Liu Jiakun oldu. Jüri, Liu’yu yirmi yıllık kariyeri boyunca insanları ve toplumları ön plana çıkarması nedeniyle bu ödüle layık gördü. Liu Jiakun, Çinli-Amerikalı mimar IM Pei ve Amatör Mimarlık Stüdyosu kurucusu Wang Shu’nun ardından, 1979’daki başlangıcından bu yana Çin’den ödülü alan üçüncü mimar oldu.
Jüri, değerlendirmesinde, “Liu Jiakun, mimarlığın hızla gelişen sosyal ve çevresel zorluklara yeterli yanıtlar bulmakta zorlandığı küresel bir bağlamda, insanların günlük yaşamlarının yanı sıra toplumsal ve manevi kimliklerini de kutlayan ikna edici yanıtlar sunmuştur” ifadelerine yer verdi.
Jiakun, geleneksel Çin mimarisini çağdaş tasarımla bütünleştirerek yapılı çevreye sosyal bir duyarlılıkla yaklaşmasıyla tanınıyor. 1982’de mezun oldu ve devlete ait Chengdu Mimari Tasarım ve Araştırma Enstitüsü’nde kariyerine başlarken aynı zamanda yazar olarak da kendini geliştirdi. 1999 yılında kurduğu Jiakun Architects ile, kent dokusunu ve topluluk deneyimini ön planda tutan projelere imza attı.
Mimarın öne çıkan projelerini sizler için derledik…
Erlang Kasabası Tianbao Mağara Bölgesinin Yenilenmesi (2020)
Erlang Kasabası Tianbao Mağara Bölgesinin Yenilenmesi projesi, Jiakun’un doğayla uyum içinde mekansal açıklığı koruyan alanlar yaratma anlayışını yansıtıyor. Bir zamanlar Lang likörü üretimi için kullanılan alan, yeniden canlandırılarak ziyaretçileri yeşil kıyı manzarasına davet eden bir kültür merkezine dönüştürüldü. Geleneksel Çin kaya oyma mimarisi ile modern yapı malzemelerinin birleşimi, projeye hem tarihi bir derinlik hem de çağdaş bir dokunuş katıyor. Yapı içinde aynalı bir sergi salonu ve kıyı manzarasına uzanan konsol bir kabul salonu yer alıyor.
Suzhou Museum of Imperial Kiln Brick (2016)
Suzhou’nun Xiangcheng Bölgesi’ndeki Suzhou İmparatorluk Fırın Tuğlası Müzesi’nde, Jiakun’un tarih ve mimarlığı bütünleştirme vizyonu açıkça görülüyor. Geleneksel Çin tuğla yapım tekniklerini modern bir tasarım diliyle harmanlayarak, tarihi bir kaydı sadece bir müzeye hapsetmek yerine yaşayan bir yapıya dönüştürme fikrini hayata geçiriyor. Büyük beton kolonlar, çatı katında bir açık hava sergi alanı da dahil olmak üzere galeri ve kamusal alanlara ev sahipliği yapan müzenin üç katlı yapısını destekliyor.
Clock Museum Of the Cultural Revolution (2008)
Mimarın Clock Museum Of the Cultural Revolution projesi, Jiakun’un hafıza ve kolektif kimlik konularını mimarlıkla ifade etme yeteneğini gösteriyor. Ticari merkezin içinde terk edilmiş bir alanı değerlendiren yapının tasarım konsepti kültür ve ekonomi arasındaki ilişkiden esinleniyor. Müzede, Çin’in tarihsel dönüm noktalarını belgeleyen saat koleksiyonları, yalın ama dramatik mekân organizasyonu ile sergileniyor. Jiakun, bu projesiyle mimarlığın bir anlatı aracı olarak kullanılmasının önemine vurgu yapıyor.
Chongqing Sichuan Güzel Sanatlar Enstitüsü Heykel Bölümü Öğretim Binası (2004)
Sichuan Güzel Sanatlar Enstitüsü’ndeki heykel bölümünün öğretim binası, mimarlığın akademik ve sanatsal bir buluşma noktaları yaratma gücünü sergiliyor. Heykel bölümünün geniş gün ışığı alan dersliklere olan ihtiyacı doğrultusunda, binanın üst katlarında geleneksel sınırların dışına taşırılarak daha büyük bir alan elde edilmiş. Ana gövde üzerindeki oyma hacimler, dördüncü ve beşinci katlara doğal ışık sağlayarak iç mekân aydınlatması sağlıyor.
Luyeyuan Taş Heykel Sanat Müzesi (2002)
Liu Jiakun imzalı Luyeyuan Müzesi, Budist taş heykellerinden oluşan özel bir koleksiyona ev sahipliği yapıyor. Chengdu’da bir bambu ormanı içinde yer alan bu heykel müzesinde sergilenen taş kalıntılar için fon olarak açık beton duvarlar kullanılmış. Müze, bina içinde yapay aydınlatma kullanımını en aza indiren geniş açıklıklara sahip.
Kaynak: https://www.pritzkerprize.com/