Atelier Xi, Çin’in kırsal bölgelerinden birinde, şeftali ağaçlarıyla dolu bir arazide yerinde dökme betondan yapılmış heykelsi bir pavyon hayata geçirdi. ‘Peach Hut’ (Şeftali Kulübesi) isimli proje ilhamını şeftali çiçeklerinden alıyor. Daha büyük bir toplum merkezinin önemli bir parçası olmak üzere tasarlanmış olan pavyon, planlanan tesisin inşa edilen ilk yapısı olmasıyla öne çıkıyor. Yapının aykırı formu ve çevresiyle hem uyum hem kontrast sağlayan pembe tonlarındaki rengi oldukça küçük ölçekli bu projeyi dikkat çekici kılmaya yetiyor.
Başlangıçta Çin’in Xiuwu bölgesinde kültür ve sanat eğitimine hizmet edecek fonksiyonları barındırması planlanan 300 m²’lik bir kamu binası tasarlamak üzere görevlendirilen Atelier Xi, alanın genişliği ve çevre köylerin yerleşiminin incelenmesi sonucu projede radikal bir değişikliğe gitmeyi önermiş. Dağınık köyler arası seyahatin zorluğu göz önünde bulundurulunca bu geniş alanda tek bir büyük kütlenin ihtiyaca efektif bir şekilde cevap veremeyeceğini düşünen ofis, projeyi farklı alanlara yerleştirilen küçük kütlelerden meydana getirmenin daha doğru olacağını düşünmüş. Tasarımcılar bu tercihin hem yerel sakinlerin yaşam kalitesini artıracağına hem de izole hissetmenin ve çevrenin bir problemi olan yoksulluğun etkisini hafifleteceğine inanıyor. Toplamda yedi birimden oluşacak kompleksin inşası iki aşamaya ayrılmış. İlk aşama Peach Hut’a ek olarak Periscope isimli yerel bir tiyatroyu, Observatory isimli bir içecek barını ve ortak bir kütüphane yapısı olan Bent House’u içermektedir. Yerinde dökme beton ile inşa edilecek pavyonların konumu geniş arazi içerisinde farklılık gösterirken, yapılar gerek biçimleri gerekse işlevleri ile de birbirlerinden ayrılmaktadır.
55 m²’lik Peach Hut kültür, sanat ve eğitim ile ilgili faaliyetlerin yürütülebileceği özgün bir alan yaratıyor. Çiçek açan şeftali ağaçlarıyla çevrili olan pavyon, değişen perspektiflere ve ışık açılarına cevap verecek şekile tasarlanmış. İkinci katta bulunan geniş pencere, yapıyı kullananların çevredeki şeftali ağaçlarının etkileyici ve dinlendirici manzarasını deneyimleyebilmesine olanak tanıyor. Çiçeklere atıfta bulunan pembe renk gün içinde değişen ışık koşullarıyla birlikte farklı renkler de ortaya çıkarıyor. Gün doğumu yönünde konumlandırılmış beton malzemede oluşturulan ağaç deseni, sabah saatlerinde bu cepheye vuran ışığın da etkisiyle etkileyici görsellerin oluşmasını sağlıyor.
Siyah renkli çelik kapı kolları ve bronz duvar aydınlatması yapının ana formuna gönderme yapacak tamamlayıcı unsurlar olarak tasarlanmış. Tasarımda yer alan küçük detaylar yapının bulunduğu yere ait olmasını vurgulayan benzersiz işaretler ve referanslar olarak hayata geçirilmiştir.
Yapının mimarları, formun yerden ve gökyüzünden gelen görünmez kemerler tarafından kesilmişçesine bir algı yaratmasını istemişler. Bu fikir sonucu ortaya çıkan formda bulunan kavisler yukarı doğru kıvrılan alçak bir giriş ve batıya doğru uzanan ve panoramik bir manzara sunan tam yükseklikte pencereye sahip başka bir alan yaratmaktadır. Yapının diğer açıklıkları olan küçük dikey ve dairesel pencereler, çevredeki çiftliğe ve yakındaki köye doğru istenilen manzaraları çerçeveleyecek şekilde düzenlenmiştir. Dış cephedeki beton, istenilen dokuyu elde etmek adına daha kaba bir ahşap kalıpla oluşturulurken iç yüzeylerde tavan penceresinden gelen ışığın daha iyi yansıyabilmesi adına pürüzsüz kalıplar tercih edilmiştir.
Bahçenin ortasında şimdilik tek başına duran bu heykelsi pavyon, kırsal alanların uzun vadede karşılaşabileceği muhtemel sorunlar olan yetersiz eğitim olanakları ve bilgi erişiminde yaşanan zorluklar gibi önemli konulara çözüm arayan duyarlı bir proje olmasıyla da öne çıkıyor.
Proje Yılı: 2021
Lokasyon: Xiuwu, Çin
Mimar: Atelier Xi
Fotoğraflar: Zhang Chao
Kaynak: worldarchitecture.org, designboom.com, dezeen.com