TEAM_BLDG tarafından tasarlanan Songzhuang Z Müzesi, Çin’in Zhejiang Eyaleti’ndeki Songzhuang Köyü’nde, 2024 yılında tamamlandı. 400 metre rakımda, dağlarla çevrili bu izole yerleşim, uzun süre bilinmezliğini koruduğu için özgün dokusunu büyük ölçüde muhafaza etmiş. Müze, Çin’de “dokuma” temalı ilk kırsal çağdaş sanat müzesi olarak öne çıkıyor.
1990’larda inşa edilen ve tuğla-beton strüktüre sahip olan mevcut yapı, ölçek ve malzeme bakımından çevresindeki sık, alçak ve çoğunlukla kerpiçten yapılmış geleneksel evlerle büyük bir tezat oluşturuyordu. Uzun süre kullanılmayan bu bina, geçmişte birçok kez dönüşüm fikriyle gündeme gelmiş ancak somut bir adım atılamamıştı. Mountain Creations adlı işletmecinin yapıyı bir sanat müzesine dönüştürme fikriyle, nihayet mekâna yönelik net bir vizyon geliştirildi.
Mevcut yapının masif cephesi karşısında TEAM_BLDG, müdahaleye çözümleyici (dekonstrüktif) bir yaklaşımla başlıyor. Yapı, köydeki geleneksel evlerin ritmi ve ölçeğiyle ilişki kuracak şekilde dört ayrı hacme bölünüyor. Aralarına iç avlular yerleştirilen bu dört hacim hem yatayda hem dikeyde bağlanarak bir “dörtlü kompozisyon” oluşturmuş. Farklı yüksekliklerdeki teraslar ve yarı saydam gölgelikler, yapının siluetinde dinamik bir ritim yaratıyor.
Yapının görsel ağırlığını hafifletmek adına, geleneksel dokuma tekniklerinden ilham alan özel bir cephe sistemi geliştirilmiş. Üç yüzeyi kırmızı, bir yüzeyi beyaz boyanan 20×40 mm ebatlarındaki alüminyum profiller, tüm yapıyı saran ince bir örgü sistemiyle cepheye yerleştiriliyor. Bu sistemde yapısal elemanlar bir nevi dokuma tezgâhındaki mekikler gibi çalışıyor; kırmızı ve beyaz “iplikler” cephede iç içe geçerek hafif, yarı geçirgen bir yüzey oluşturuyor.
Sistemin fazla mekanik görünmemesi için lamellerin aralıkları kasıtlı olarak düzensiz bırakılıyor; üst bölümlerde daha yoğun, alt bölümlerde daha seyrek bir ritim tercih edilmiş. Özellikle teras seviyelerinde örgü çok boyutlu hale getirilerek cepheye derinlik ve hareket kazandırılıyor. Gün boyunca ışığın geliş açısına göre yapı pembe tonlarından beyaza doğru geçiş yapan bir yüzey gibi algılanıyor; her ziyaret, farklı bir görsel deneyime dönüşüyor.
Teras katında fonksiyonel sınırlamalar neredeyse tamamen kaldırılmış; yüzeyler arası yükseklik farklarıyla kullanıcı davranışı yönlendirilmiş. Ziyaretçiye Songzhuang Köyü’nün kesintisiz panoramik manzarası eşliğinde serbest bir deneyim sunuluyor.
Ana yapıda üç kat boyunca yükselen bir ışık kuyusu oluşturularak hem katlar arasında görsel bağ kurulmuş hem de gün ışığının içeri sızması sağlanmış. Galeriler bu dikey boşluğun çevresinde konumlanıyor; böylece farklı katlarda bulunan ziyaretçiler birbirlerini görebiliyor, mekânsal bir etkileşim sağlanıyor. Mevcut pencere açıklıkları yeniden düzenlenerek çevreyle ilişki kuran çerçeveli manzaralar oluşturulmuş. Bu “ikincil çerçeveleme” ile yapı ile köy manzarası arasında incelikli bir ilişki kurulmuş.
Müzenin kafe ve dükkân alanları için TEAM_BLDG, dokuma temasını devam ettiren özel bir “LOOM” mobilya serisi tasarladı. 20×20 mm kare çelik profillerle oluşturulan taşıyıcı çerçeveler, 20 mm genişliğinde özel kırmızı şeritlerle sarılarak yatay ve eğimli yüzeyler oluşturuyor. Cephedeki dokuma sisteminin iç mekânda devamı niteliğindeki bu mobilyalar, projeye tutarlı bir dil kazandırıyor.
Mimar: TEAM BLDG
Proje Yeri: Lishui / Çin
Proje Tipi: Müze
Proje Yılı: 2025
Tasarım Ekibi: Xiao Lei, Deng Caiyi, Shen Ruijie
Yapı Tasarımı: GongHe Architecture Design Group Co.,Ltd.
Küratöryel Ekip: CSC Communis
Fotoğraflar: Jonathan Leijonhufvud