COVID-19 salgını nedeniyle hayatı yeniden düşünen Sergey Makhno Architects yenilikçi bir yer altı evi konsepti olan ‘Plan B’yi tanıttı. ‘Plan B’ pandemi sonrası dünyada karşımıza çıkabilecek kötü sürprizlere dayanabilmek için inşa edilmiş bir yer altı evi. 15m veya altında bir derinlikte herhangi bir yere yerleştirilebilen konut mekanı konfor ve fonksiyonelliği aynı anda sunuyor. Dışarıdan yapı bir sanat müzesini hatta bazı açılardan askeri bir üs girişini andırıyor. Dayanıklı ve güvenlikli bu yapı aynı zamanda estetik değeri yüksek basit ama etkileyici bir forma sahip. Bu sıra dışı eve havadan ve karadan giriş yapmak mümkün.
Stüdyonun amacı tipik bir sığınak yerine birinin ‘kıyamet olmadığı durumda da’ yaşamak isteyeceği rahat bir saklanma ve sığınma mekanı tasarlamak olmuş. Proje hakkındaki açıklamaları ise şöyle ‘Mimari çözümlerle yer altında uzun süre yaşanabilecek bir mekan tasarlayabilmenin mümkün olup olmadığını sorgulamaya odaklandık. Ek olarak Plan B’de yaşayacak insanların felaket veya virüsten korunmanın yanı sıra kendileri için önemli olan değerleri ve hobilerini de koruyabilmelerini istedik.’
Yapının yer üstünde kalan kısmı kesişen iki adet beton hacimden oluşmaktadır. Beton, yapıdaki estetik ve güvenlik kaygılarına aynı anda cevap verebilen bir malzeme olduğu için tercih edilmiş. Üstü düz olan ve bir helikopter pisti görevi görecek olan hacmin alt kısmı ise baş aşağı bir koni formuna sahip. Doğrusal olan diğer hacim ise kıvrımlı bir giriş oluşturmak için bölgesel olarak kesilmiş.
Stüdyonun dairesel bir katman olarak hayal ettiği yer altı bölümüne sarmal büyük bir merdiven yardımı ile iniliyor. Yerin 15 m altında bulunan ilk katman, üç aileyi rahatça barındırabilecek büyüklükte yaşam alanlarına ev sahipliği yapıyor. Bu katta kıvrımlı bölme duvarına sahip geniş bir salon bulunuyor. Duvarlardan biri tümüyle kütüphane görevi görürken diğeri ise ev sineması olabileceği düşünülerek boş bırakılmış ve önüne büyük bir oturma elemanı yerleştirilmiş. Evin içerisinde bulunan bazı mekanlarda dışarı hissi yaratmak adına ışık ve yapay açıklık efektleri kullanılmış. Salon bölümünün ortasında arkadan güneş parlıyormuş hissi yaratan bir ışık bacası ve yapay bir ağaç bulunuyor. Yemek bölümünde ise arka fon olarak yapay bir yeşil panel kullanılmış. Ofis burada yaşayacak kişilerde yerin 15m altında bile yüzeyin üzerinde olma duygusunu, yukarı bakıldığında gökyüzünün görülebileceği yanılsamasını yaratmak istediklerini söylemiş.
Hayal edilen ev sakinlerinin dış dünyanın iyileşmesini beklerken hobi olarak yemek yapmakla ilgilenebilecekleri düşünülerek, çelik dolaplar ve hazırlık tezgahları ile birlikte profesyonel kalitede bir mutfak da plana eklenmiş. Taze sebze ve meyvelerin yetiştirilebileceği bir bahçe odası, tıbbi yardım odası, evcil hayvanlar için ayrılmış bir mekan ve dezenfeksiyon kapsülü Plan B’de yer alan sıra dışı fonksiyonlar arasında. Kullanıcılara yer altında sıradan bir spor havuzu yerine mağara veya okyanustaymış gibi hissedebilecekleri yeşil renkli ışıklarla aydınlatılan etkileyici bir havuz ve minimal bir meditasyon odası tasarlanmış. Plan B evinin her katmanı yapıdan kaçma ihtiyacı olduğunda hemen hemen her odadan erişilebilecek bir tahliye halkası ile çevrelenmiş.
Mimar Serhii Makhno bu deneysel proje için açıklamasını şu cümlelerle noktalıyor: ‘Bu proje her koşulda insan yaşamının devamının olacağının bir yansıması ve mimarinin derin mekanlarda bile yüzeydeki yaşam izlenimini yaratıp yaratamayacağı sorusuna bir cevap bulma girişimidir.’
Proje Yılı: 2020
Mimar: Sergey Makhno Architects
Görseller: Courtesy of Sergey Makhno Architects
Kaynak: designboom.com, dezeen.com