Geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden dünyaca ünlü Bulgar sanatçı Christo’nun 2016 yılında hayata geçirmiş olduğu ‘The Floating Piers’ belki de son yılların en etkileyici enstelasyonlarından. İtalya’nın Iseo Gölü’nde gerçekleştirilen geçici proje gölün üzerine yerleştirilmiş safran renkli bir yaya yolu ile adaları birbirine bağlıyor. Tam adı Christo Vladimirov Javacheff olan sanatçı 2009 yılında hayatını kaybeden Fransız eşi Jeanne-Claude ile gerçekleştirdikleri büyük ölçekli kumaş enstelasyonları ile tanınıyor.
Ziyaretçiler The Floating Piers’ta Sulzano’dan başlayıp gölün üzerinden Monte Isola Adası’nın doğu ucuna dek yürüyebiliyorlar. Modüllerin üzerini kaplayan parlak sarı-turuncu renkli kumaş diğer uçta Sulzano’nun caddelerine kadar 1.5 kilometre daha devam ediyor. 200.000 adet yüksek yoğunluklu polietilen küpten oluşturulan modüler sistem dalgalar ile birlikte hareket edecek şekilde tasarlanmış. 16m genişliğinde olan iskele su seviyesinden yaklaşık olarak 50cm yukarıda yer alıyor ama kenarlarda kumaş nazikçe suya doğru alçalıyor ve su ile bütünleşiyor.
The Floating Piers sanatçının 1970 yılından bu yana hayalinde olan suyun üzerinde yürüme eylemini deneyimleyebilmek arzusundan doğmuş. Kendisi gibi Bulgar asıllı olan yönetmen Andrey Paounov’un ‘Walking on Water’ isimli belgeselinde de bu hayalin gerçeğe dönüşmesindeki heyecan ve neşe işlenmiş. Christo’nun bu belgeselde sözünü ettiği projeyi gerçekleştirmekteki en zorlandığı konu ‘suyu bulabilmek’ olmuş. İlk olarak 1970 yılında Jeanne-Claude ile bu hayali gerçekleştirmeyi Arjantin’de denemişler fakat güvenlik izinlerini alamadıkları için bu deneme başarısız sonuçlanmış. Çift Tokyo’da ikinci deneme için adım atmış olsa da tamamen sanatsal kontrolün onlarda olmayacağı bir mekana razı olmak içlerine sinmemiş. Christo’nun ‘eğer işler bizim yolumuzdan olmayacaksa o projeyi yapmayız’ söylemi ile ikinci deneme de başlayamadan son bulmuş.
Elbette her arazide çalışmak izin almayı gerektirir. Christo bu projeyi her nerede yapmak isterse ciddi bir kira ödemesi gerekecekti. Sonunda aşina olduğu ve izin sürecinin kolay hallolacağını düşündüğü İtalya’nın kuzeyinde yer alan bir gölde karar kıldı. Önemli avantajlardan biri de Christo kural gereği istenebilecek olan iskele yanlarına gelecek bariyerleri sanatının büyüsünü bozacağı düşüncesiyle kesinlikle kabul etmiyordu ve İtalyanlar bu durumu önemsemediler.
Sanatçı yıllarca hayallerini süsleyen bu proje için hem çok ciddi bir emek vermiş hem de ciddi bir bütçe ayırmıştı. Suyu ve kumaşların devam ettiği bölgeyi kiralamak $170.000 tutmuştu ama sonunda projenin Christo’ya maliyeti yaklaşık olarak $17 milyonu buldu. Bu eşsiz eser sadece 16 gün boyunca alanda kaldıktan sonra kullanılan malzemelerin tamamı geri dönüştürüldü. Bu kısa sürede de The Floating Piers’ı tam 1.5 milyon kişi ziyaret etti. Walking on Water’da yer alan sanatçının bir grup öğrenciye yaptığı konuşmada sarf ettiği şu sözler adeta sanatçının 85 yıllık hayatında barındırdığı müthiş azmi özetliyor: ‘Bu bir sabır değil, bu bir tutku. Benim dünyanın vadettiği tüm estetik potansiyeli görmekten başka bir çarem yok. Bir sanatçı olduğunuzda her zamanınızı sanatçı olarak yaşarsınız ve sanatçı olmadığınız bir anınız bile olamaz.’
Proje Yılı: 2016
Lokasyon: Sulzano, İtalya
Sanatçı: Christo Vladimirov Javacheff
Fotoğraflar: Wolfgang Volz, Pierre Marco Tacca, Courtesy of Kino Lorber (Walking on Water)
Kaynak: dezeen.com, archdaily.com, artsy.net