Modernist yaklaşımıyla tanınan metabolizm akımının kurucularından biri olan Japon mimar Fumihiko Maki, 6 Haziran 2024 tarihinde 95 yaşında hayatını kaybetti. Dünyaca ünlü mimar, 1993 yılında Pritzker Mimarlık Ödülü’nü, 2011 yılında Amerikan Mimarlar Enstitüsü (AIA) tarafından 67. Altın Madalya Ödülü’nü almaya hak kazandı. “Doğu ve Batı kültürlerinin en iyi unsurlarını harmanlayan” Maki’nin çalışmaları, hafif, zarif karakteriyle kutlandı. Metal, beton ve camın yanı sıra mozaik karo, anodize alüminyum ve paslanmaz çelik gibi malzemelerin kullanımıyla tasarımın sınırlarını zorlayan Maki, Metabolizm akımının erken dönem etkilerinden ışık ve şeffaflığı özgün bir biçimde kullandı.
1928 yılında Tokyo’da doğan Maki’nin akademik yolculuğu Tokyo Üniversitesi’nde başladı. Eğitimine Amerika’da, Harvard Tasarım Enstitüsü’nde devam etti. Harvard ve Washington Üniversitesi’nde hem mimarlık hem de şehir planlama dersleri verdi. Akademik faaliyetlerinin yanında Skidmore, Owings and Merrill, New York ve Cambridge’de Sert Jackson and Associates’te çalıştı. 1965’te Tokyo’da kendi firması Maki and Associates’i kurmak için Japonya’ya dönen mimar, Tokyo’nun Aoyama bölgesindeki Spiral Kültür Kompleksi, Chiba Eyaleti’ndeki Mukuhari Messe Kongre Merkezi ve Kyoto’daki Ulusal Modern Sanat Müzesi gibi modernist akımına yön veren önemli projeler hayata geçirdi. Ünlü mimarın öne çıkan bazı projelerini derledik.
Steinberg Hall, 1962
Maki’nin ilk projesi olan Steinberg Hall, 1962 yılında St Louis’deki Washington Üniversitesi’nde tamamlandı. Geometrik yapının üzeri katlanmış bir çatı ile örtülüdür ve sanat ve mimariye adanmış bir müze ve kütüphane içermektedir.
Spiral, 1985
Spiral, Maki’nin kentsel sorunlarla olan ilişkisini simgelemektedir. Yapının formu hem Tokyo’nun karmaşık, irrasyonel morfolojik kaosuna bir yanıt hem de restoran, mağazalar, ofisler ve galeri tipi bir sergi alanı gibi kullanımların bir karışımını içeren yeni bir yaklaşımdır. Maki, cesur formlardan oluşan bir kolaj kullanarak dış cephe için parçalanmış, konstrüktivist bir yaklaşım benimsedi.
Makuhari Messe, 1989
Tokyo’nun doğusundaki Chiba vilayetinin kuzeybatı köşesinde yer alan Makuhari Messe, teknoloji ve ticaret fuarı da dahil olmak üzere yüksek kapasiteli etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. Prekast beton ve yapısal çelik çerçeveden oluşan yapının her bir program alanı için bağımsız ve farklı bir tarzda çalışacak düzeni vardır. Messe’nin fuar endüstrisinin taleplerini karşılamasına olanak tanıyan bir dinamizm ve esneklik yaratılmıştır.
MIT Media Lab, 2009
Mevcut Wiesner Binası’nın uzantısı olan MIT Media Lab, yaklaşık 163.000 metrekarelik laboratuvar, ofis ve toplantı alanına sahip altı katlı bir yapıdır. Yapı, merkezi atriyum etrafında düzenlenmiş yedi araştırma laboratuvarının yanı sıra etkinlik ve sergi alanları, ders ve konferans salonları ile en üst katta Charles Nehri ve Boston silüetine bakan bir kafeden oluşmaktadır.
4 World Trade Center, 2013
4 World Trade Center, New York’un Ulusal 11 Eylül Anma Parkı’nı çevreleyen basamaklı binalardan oluşan spiral bir kompozisyon oluşturması amaçlanan beş gökdelenin dördüncüsüdür. Köşeli hacmiyle bir heykel gibi heybetli duran bina, günün saatine, hava durumuna ve ışığa bağlı olarak dinamik bir şekilde görünüm değiştiren renksiz gümüş camla kaplanmıştır. Maki’nin tasarımı, minimalist ve zarif detaylarıyla öne çıkmaktadır.
Aga Khan Museum, 2014
Toronto’da konumlanan Ağa Han Müzesi’nde beyaz granitle kaplanmış köşeli duvarlar ve İslami motiflerle çevrili camlı bir avlu yer almaktadır. Yapı, son 1.000 yıldaki Müslüman medeniyetlerin tarihini anlatan sanat ve eser koleksiyonu için kalıcı bir sergi alanı oluşturmaktadır.
Kaynaklar: architecture-history.org, dezeen.com