2025 yılında Serpentine Pavyonu, çeyrek asırlık tarihini Bangladeşli mimar ve eğitimci Marina Tabassum’un “A Capsule in Time” adlı pavyonuyla kutluyor. Yapının formu, kuzey-güney ekseninde uzanan ve Serpentine South’un çan kulesiyle hizalanan uzun bir kapsül şeklinde kurgulanmış. Güney Asya mimarisinden, özellikle geleneksel Şamiyana çadırlarından ilham alan tasarım, hareket edebilen kapsül formu sayesinde mekansal dönüşüm potansiyeli de taşıyor. Bu kinetik unsur, sadece fiziksel değil, sembolik olarak da açıklık ve dönüşüm fikrini destekliyor. Pavyon, 6 Haziran – 26 Ekim 2025 tarihleri arasında Londra’nın Kensington Bahçeleri’nde ziyaret edilebilir.
Pavyon, Tabassum’un tamamen ahşaptan inşa ettiği ilk yapı olma özelliğini taşıyor. Tasarımın merkezinde konumlanan yarı olgun bir Gingko ağacı, mevsimsel dönüşüm süresince yaprakların yeşilden canlı altın rengine dönüşmesi metaforuyla tasarımın geçiciliğini vurguluyor. İklime dayanıklı özelliğiyle ağaç, sergi sonunda Kensington Bahçeleri’ne yeniden dikilerek pavyonun sürdürülebilirlik anlayışını desteklemeyi amaçlıyor.
Işık, pavyonun ölçek, geometri ve gölge ilişkisini belirleyen temel unsur olarak kullanılmış. Dört adet ahşap kemerli modülden oluşan pavyon, yarı saydam cepheleriyle gün ışığını iç mekâna taşıyarak büyüleyici bir atmosfer yaratıyor.
2025 Serpentine Pavyonu aynı zamanda toplumsal bağ kurmaya açık bir alan olarak kurgulanmış. Yapının içine yerleştirilen raflarda, Bengal kültürü, şiiri, ekolojisi ve edebiyatına dair seçilmiş kitaplar yer alıyor. Bu seçki, aynı zamanda ileride pavyonun hareket eden bir kütüphane veya bilgi paylaşım alanına dönüşme potansiyelini vurguluyor.
Zaha Hadid’in “Deneyselliğin sonu olmamalı” sözüyle şekillenen Serpentine komisyonunun 25. yılında, Marina Tabassum’un “A Capsule in Time” pavyonu, yalnızca mimari bir üretim değil; aynı zamanda zaman, doğa ve toplumsal bağlar üzerine düşünmeye davet eden bir deneyim alanı.
Mimar Hakkında:
Marina Tabassum Bangladeşli mimar ve eğitimci. 2005’te kurduğu Marina Tabassum Architects ile iklim, bağlam ve kültür odaklı tasarımlara imza attı. Bait ur Rouf Camii projesi ile Ağa Han Ödülü’nü kazanmış; Soane Madalyası, Jameel Ödülü ve Fransız Mimarlık Akademisi Altın Madalyası gibi pek çok uluslararası ödüle layık görüldü. Delft, Yale ve Harvard gibi prestijli üniversitelerde dersler verdi. Aynı zamanda F.A.C.E ve Prokritee gibi sosyal etki odaklı kuruluşların kurucusu ve destekçisi. 2024’te TIME dergisinin “En Etkili 100 Kişi” listesinde yer aldı.
Fotoğraflar: Iwan Baan
Kaynak: Serpentine (https://www.serpentinegalleries.org)