Shigeru Ban, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş depremlerinden etkilenenler için güncellenmiş geçici konut prototipini açıkladı. Shigeru Ban Architects’in kar amacı gütmeyen kuruluşu Voluntary Architects’ Network (VAN), 1999 yılında gerçekleşen Gölcük depreminde de kağıt bölme sistemini benimseyen ‘Paper Log House’ adlı projesi ile bölgede yaşayanlara destek sağlamıştı ve projenin daha detaylandırılmış versiyonu ile bu sefer de Güneydoğu Anadolu’daki depremzedelerin barınması için tasarım prototipi sundu. Yeni özellikler eklenerek geliştirilen proje, verimliliğin sağlanması ve şantiyede inşaat süresini en aza indirme ihtiyacı gibi faktörleri dikkate alarak tasarlanmış.
Afet sonrası mimarinin öncü isimlerinden olan Shigeru Ban, 1995 yılında insani yardım çalışmalarının koordinasyonu ve dünya çapında afet yardımını mimari çözümlerle desteklemek için Voluntary Architects’ Network’ü (VAN) kurdu. 2014 yılı Pritzker ödüllü mimar, otuz yılı aşkın bir süredir dünya çapında afetzedeler için yüksek kaliteli, düşük maliyetli barınaklar inşa etmeye devam ediyor.
1999 Gölcük depremi için Paper Log House projesinin tasarımını Türkiye ile paylaşan Ban’ın bu sistemi geliştirerek ilk olarak 11 Mart 2021 Japonya depremine yanıt olarak ürettiği geçici konut prototipi, mahremiyeti sağlamak için kumaş perdelerin de takılabileceği bir sisteme sahip olan yaklaşık 2×2 metrelik kağıt tüplerden oluşuyor.
Prototipte her 1,2 metrede bir yerleştirilen kağıt boru kolonların arasındaki duvarları inşa etmek için ahşap paneller tercih edilmiş ve bu malzeme, inşaat süresinin kısaltılmasına imkan sağlamış. Temel, kum torbalarıyla dolu bira kasalarından, çatı ise kağıt boru çerçevelerden ve kontrplak zemin kaplamasından oluşuyor.
İnşaatta sürenin aza indirgenmesinin yanı sıra inşaat güvenliğinin de sağlanması için kontrplakta büyük delikler açılarak insanların çatının üstüne tırmanması yerine delikler arasından çatıya müdahale etmeleri sağlanmış. Prototip aynı zamanda soğuk iklime çözüm sunarak zemine, duvarlara ve çatıya yeterli yalıtım sağlar nitelikte.
İnşası tamamlanacak yapının planda 3.6m’ye 6 metre ölçülerinde olması planlanmış. Geçici konut çözümü, 3,6m’ye 3,6m ölçülerle daha küçük bir ölçekte Tokyo’da kurulmuş ve bire bir ölçekli sistemin Türkiye’de uygulanması planlanıyor.
Shigeru Ban ayrıca depremzedelerin barınması için mevcut binaları acil durum tahliye merkezlerine dönüştürerek Kağıt Bölme Sistemini kullandı. Sistem, mahremiyeti sağlamak için yapıya daha küçük tüpler ve kumaş örtülerle bağlanan, uçlarında delikler bulunan sekiz ayrı karton tüpten oluşan bir çerçeveden meydana geliyor.
Kaynaklar: archdaily.com
Fotoğraflar: Voluntary Architects’ Network, Shigeru Ban Architects