Çatısındaki kayak pisti ile sürdürülebilirlik kavramını çok farklı bir boyuta taşıyan ve ‘dünyanın en temiz atıktan enerji üreten tesisi olarak tanımlanan CopenHill, BIG Architects’in Danimarka’nın Kopenhag şehrinde geçtiğimiz sene tamamladığı oldukça etkileyici bir proje. Amager Bakke olarak da bilinen CopenHill yılda 440.000 ton atığı temiz enerjiye dönüştürebilen bir enerji santralidir. Kopenhag’ın 2025 yılı için hedeflediği karbonsuz şehir ünvanını alabilmesi için çok önemli bir yere sahip olan bu yapı aynı zamanda da geleneksel endüstri yapılarından oldukça farklı mimarisiyle dikkatleri üzerine çekiyor. Cephesinde yer alan dünyanın en yüksek tırmanma duvarı, çatısındaki ağaçlarla kaplı yürüyüş parkurları ve tabiki yapının simgesi haline gelen kayak pisti ile endüstri yapılarının toplumla kurduğu ilişkiyi adeta yeniden tanımlıyor.
BIG’in kurucusu Bjarke Ingels’ın yapı için açıklaması şöyle: ‘CopenHill bir enerji santrali olarak o kadar temiz ki bina kütlesini şehrin sosyal yaşamının temeline dönüştürmeyi başardık. Cephesi tırmanılabilir, çatısı yürüyüşe uygun ve çatı eğimlerinde kayak yapılabiliyor. Hedonistik sürdürülebilirlik kavramının çok net bir örneği bu proje. Sürdürülebilir bir şehir sadece çevre için daha iyi değildir, aynı zamanda vatandaşların yaşamları için de daha zevklidir.’
İç mekanlar yılda 150.000 eve elektrik ve bölgesel ısıtma sağlayabilecek temiz enerjiyi üretmek için tam 440.000 ton atığı yakma kapasitesine sahip atık arıtma sistemlerine ve enerji üretimindeki en son teknolojilere ev sahipliği yapıyor. Makinelerin tümü binanın eğimli çatısını oluşturan 9.000 m2’lik kayak alanını oluşturan yükseklik sırasına göre düzenlenmiştir.
CopenHill’in kayak pisti 400 metre uzunluğundadır ve 90 metre yüksekliğindeki yapının tepesinden zeminine kadar devam eder. Pistin yarısında 180 derecelik bir dönüş ile yön değiştirilerek aşağı inilir. Yapı, çatı katında yer alan barı, spor alanları, 85m yüksekliğindeki tırmanma duvarı ve yeşillikler içerisindeki 490 metre uzunluğundaki yürüyüş ve koşu parkuru ile kayak yapmayanlar için de keyifli vakit geçirilebilecek alternatifler sunuyor. SLA Architects tarafından tasarlanan koşu parkuru etrafındaki bahçe şehirdeki kuşlar, arılar ve çiçekler için yeşil bir alan oluştururken aynı zamanda da ısıyı topluyor, zararlı hava parçacıklarını ortadan kaldırıyor ve yağmur suyu akışını yavaşlatıyor.
CopenHill’in on katı idari alanlar için ayrılmış.Yapıda idari alanların dışında konferansların, atölyelerin ve akademik çalışmaların gerçekleştirilebileceği 600 m2 büyüklüğünde bir eğitim merkezi de bulunuyor.
Son olarak Bjarke Ingels’ın proje ile ilgili ilham verici açıklaması ise şu şekilde: ‘Bana göre CopenHill mimarinin dünyayı değiştirebilecek gücünün mükemmel bir örneğidir. Yaşamak istediğimiz geleceğe şekil verme gücüne sahip olduğumuzun da. Yaratmak için son on yılı harcadığımız bu insan yapımı dağın zirvesinde dururken, bu zirvenin gelecek nesillerin zihninde hangi fikirleri tetikleyebileceğini görmek beni meraklandırıyor ve heyecanlandırıyor.’
Proje Yılı: 2019
Lokasyon: Kopenhag, Danimarka
Mimar: BIG Architects
Fotoğraflar: Hufton + Crow