Vitra Tasarım Müzesi’nde 7 Haziran – 28 Eylül 2025 tarihleri arasında izleyiciyle buluşan The Shakers: A World in the Making sergisi, modern tasarım tarihinin köşe taşlarından biri sayılabilecek Shaker estetiğini ardındaki kültürel, toplumsal ve manevi bağlamlarla birlikte ele alıyor. Milano merkezli Formafantasma tarafından tasarlanan sergi, yalnızca bu pratiğin geçmişini belgelemek değil aynı zamanda pratiğin bugünkü anlamlarını, çelişkilerini ve potansiyelini görünür kılmayı amaçlıyor.
Shakerlar, 18. yüzyılda İngiltere’de ortaya çıkan ve kısa süre içinde Amerika’ya yayılan dini bir topluluğun, “United Society of Believers in Christ’s Second Appearing”ın üyeleriydi. Hareketli ibadet biçimleri nedeniyle halk arasında “Shakers” (titreşenler, sarsılanlar) olarak anıldılar. İnanç sistemleri; dünyevi olanı sadeleştirme, ortak mülkiyet gibi prensiplere dayanıyordu. Bu yaşam tarzı, hem toplumsal hem de fiziksel mekanların biçimlerini derinden etkiledi.
Shaker üretimleri mobilya, ev eşyası, tekstil, alet ve yapı elemanları biçimsel sadelikleri, işlevsel doğaları ve yüksek el işçiliğiyle tanındı. Ancak bu sadelik, estetik bir tercih olmanın ötesinde, manevi bir yaklaşımın ürünüydü: nesneler, Tanrı’ya hizmet eden bir yaşamın parçalarıydı. Tekrar eden sade formlar, gereksiz süsten arınma ve üretim süreçlerindeki titizlik, onları modern tasarımın öncülerinden biri haline getirdi. Bugünün gözünden bakıldığında, Shaker estetiği sadece geçmişe değil; sürdürülebilirlik, kolektif yaşam ve eşitlik gibi çağdaş meselelerle de yeniden ilişkilendirilebilir hale geliyor.
The Shakers: A World in the Making sergisi, bu çok katmanlı mirası dört ana tema etrafında inceliyor: topluluk yapısı ve mekan organizasyonu, üretim biçimleri, ticaretle kurdukları ilişkiler ve çağdaş sanat ve tasarım ile kurulan güncel diyaloglar.
Sergide 150’yi aşkın orijinal Shaker objesi mobilya, giysi, el aletleri, tekstil ürünleri günümüz sanatçı ve tasarımcılarının işleriyle birlikte sergileniyor. Formafantasma’nın mekansal düzenlemesi, bu iki dünya arasında yalnızca biçimsel bir benzerlik değil; etik, ritüel ve üretim pratikleri arasında da düşünsel bir bağ kurmayı amaçlıyor.
The Shakers: A World in the Making, Vitra Tasarım Müzesi tarafından Milwaukee Art Museum, ICA Philadelphia, Wüstenrot Vakfı ve Shaker Museum iş birliğiyle gerçekleştiriliyor.
Kaynak ve görseller : design-museum.de