UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunan ve geçmişten günümüze kadar keşfedilen insanlık tarihinin en eski tapınağı olmasıyla ‘tarihin sıfır noktası’ olarak adlandırılan Göbeklitepe, 2019 yılında ziyaretçilere açıldı. Şanlıurfa’nın Örencik köyünün yakınlarında konumlanan Göbeklitepe Ziyaretçi Merkezi, 12 bin yıllık geçmişi ile dünyanın her tarafından gelen ziyaretçileri ağırlayan Türkiye’nin dikkat çeken kültür noktası. Kreatif Mimarlık’ın tasarımını üstlendiği iki dairesel hacimden oluşan proje, Göbeklitepe’nin ortaya çıkarılan kısımlarında yer alan dairesel planlı tapınak yapılarından ilham alıyor.
Son yıllarda Göbeklitepe’nin artan ziyaretçi sayısı için konforlu bir gezi alanı sunulması ve halen devam eden kazı çalışmalarının faaliyetini aksatmayacak bir tasarım önerisi geliştirilmesi için Doğuş Grup ve Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğinde ulusal kapsamda bir mimari tasarım yarışma çağrısı yapıldı ve Kreatif Mimarlık’ın önerisi seçildi.
Kreatif Mimarlık’ın projesinde ana hedef, yakın çevrede insanlık tarihinin en eski yapılarını aşmayan, sessiz bir yapı tasarımı. Mevcut dairesel yapı, arkeologlar için ofis ve toplantı odalarını içerecek şekilde yeniden tasarlanmış ve yanına yeni bir ziyaretçi merkezi eklenmiş.
Otobüslerle veya kendi araçlarıyla gelen ziyaretçiler, çevre düzenlemesi ve alçak eğimli duvarlarla otoparktan ziyaret merkezine ve ardından kazı alanına yönlendiriliyor.
Ana ziyaretçi yapısının merkezinde yer alan dairesel animasyon salonunun duvarlarındaki kazı alanı görüntüleri ve oturma alanlarındaki interaktif ekranlar ziyaretçilere farklı bir deneyim sunuyor. Ana salon; bilet dükkânı, kafe, çocuk oyun alanı ve tuvaletlerle çevrelenen bir tasarım kurgusuna sahip.
İkinci dairesel yapıda ise arkeologların ve bilim insanlarının kullanımı için ofisler, laboratuvar, toplantı ve orta salonda küçük bir konferans odası bulunuyor.
Özenle tasarlanmış peyzaj alanındaki dairesel tek katlı hacimler için sıkıştırılmış toprak duvar tekniği uygulanmış ve bu teknik ile malzemelerin araziye ve yöresel kerpiç yapım teknolojisine uygun olması sağlanmış.
Proje Yılı: 2019
Lokasyon: Şanlıurfa, Türkiye
Mimar: Kreatif Mimarlık
Fotoğraflar: Kreatif Mimarlık