Londra’nın yeraltı demiryolu ağında son 100 yılın en büyük genişlemesi olarak görülen Elizabeth Line, dünyanın en prestijli mimarlık ödüllerinden biri olan 2024 RIBA Stirling Ödülü’nü kazandı. Grimshaw, Maynard, Equation ve AtkinsRéalis mimarlık stüdyoları tarafından tasarlanan proje, yoğun ve stresli yeraltı ulaşım deneyimine alternatif sunma başarısı nedeniyle ödüle layık görüldü. Stirling Prize jüri başkanı ve RIBA başkanı Muyiwa Oki proje hakkında şöyle dedi: “Elizabeth Hattı, şehir içi ulaşıma kusursuz, verimli ve güzel koreografili bir çözüm sunan, mimar liderliğindeki iş birliğinin bir zaferi.”
Kraliçe II. Elizabeth’in onuruna isimlendirilen Elizabeth Hattı, Reading ve Heathrow’u Essex ve Güney Doğu Londra’ya bağlayarak hafta içi her gün 700.000 yolcuya hizmet veriyor. Proje kapsamında, Londra merkezinin altındaki 26 millik tünellerin yanı sıra, her biri farklı bir mimarlık stüdyosu tarafından tasarlanan 10 yeni istasyonla 62 millik hat genişletildi. Bu istasyonlar, yolculara sorunsuz ve bütünsel bir ulaşım deneyimi sunuyor.
Mimari çizgilerin yumuşak geçişleri, yolcuların ağ boyunca kolayca yön bulmasını sağlarken, sofistike aydınlatma ve malzeme seçimi huzurlu bir atmosfer yaratıyor. Ayrıca, projenin erişilebilir ve kapsayıcı tasarımı duyusal aşırı yüklenmeyi azaltırken, iklimlendirme ve sıcaklık kontrolü gelecekteki iklim zorluklarına uyarlanabilir şekilde tasarlandı.
Grimshaw ortağı Neill McClements, proje hakkında şunları söyledi: “Elizabeth Hattı, sadece Londra’nın ulaşım ağı için değil, birçok insanın hayatı üzerinde dönüştürücü bir etkiye sahip ve tasarımın günlük yaşantımızı nasıl güzelleştirdiğini vurgulayan bir altyapı eseri.”
Çevresel sürdürülebilirlik, sosyal kapsayıcılık ve mühendislik başarısıyla Elizabeth Line, Stirling Ödülü’nü kazanırken, küresel ölçekte şehir içi ulaşım ağları için de yeni bir standart belirleyerek gelecekteki büyük ölçekli altyapı projelerine ilham verecek bir nitelik taşıyor.
Fotoğraflar: Hufton + Crow