İstiklal Caddesi 235 numaraya geldiğinde insanın Botter Apartmanı’nın eşsiz güzellikteki detaylarla dolu cephesinin farkına varmaması neredeyse imkansızdır. Şehrin Art Nouveau akımındaki ilk örneklerinden olan İstiklal Caddesi’nin kaderine terk edilmiş incisi Botter Apartmanı, İBB Miras’ın gerçekleştirdiği restorasyon çalışmalarının ardından 14 Nisan tarihindeki açılışıyla İstanbul kültür sanat mekanları arasındaki yerini aldı. Yeni adıyla Casa Botter Sanat ve Tasarım Merkezi’nin ilk sergisi olan ‘Düşler, Hakikatler’ in küratörlüğünü Melike Bayık üstleniyor. Larissa Araz, Mehtap Baydu, Sena Başöz, Orhan Cem Çetin, Cevdet Erek, Ulaş Eryavuz, Ece Gökalp, Berat Işık, Ali Miharbi, Studio Pinprick, Güneş Terkol, Erdem Varol ve Emir Yağmurca’nın eserlerinin yer aldığı sergi, 16 Temmuz’a kadar görülebilecek.
Yıllardır terk edilmiş ve yıpranmış halde olsa dahi Botter Apartmanı’nın simgesel ve tarihsel değeri onu her zaman benzersiz kılmaya yetiyordu. Özel mülk olan binanın restorasyon ve kamulaştırma süreçleriyle ilgili İBB Miras, mülk sahipleri ile titiz bir çalışma yürüttü.
Bina, 1900 yılında Sultan II. Abdülhamid tarafından sarayın resmi terzisi ve modacısı olan Hollanda uyruklu Jean Botter için yaptırılmış. Öyle ki apartmanın giriş katında konumlanan ‘Botter Moda Evi’ Türkiye’nin ilk moda evi olmasıyla öne çıkar. Botter Moda Evi o senelerde düzenlediği defilelerle Avrupa moda dünyasını İstanbul’un varlıklı aileleriyle buluşturuyormuş.
Yapı, dönemin ünlü mimarı Raimando D’Aronco’nun imzasını taşıyor. Oldukça Batılı bir anlayışla tasarlanan Botter Apartmanı, aynı binada hem konut hem iş yeri işlevine sahip olan İstanbul’daki ilk yapıdır ve bu anlamda Beyoğlu ve Galata bölgesindeki apartman stoğunun oluşumuna öncülük etmiştir. Birçok özelliğiyle mimarlık tarihimizde önemli bir rol üstlenen Botter Apartmanı, aynı zamanda Türkiye’de inşaasında çelik konstrüksiyon kullanılan ilk apartman yapısı ve Pera Palas’tan sonra asansörlü ikinci yapı olma özelliğini taşır. Mimarının ustalık eserlerinden sayılan Botter Apartmanı’nın projeleri, İtalya’daki Udine Kent Müzesi’nde sergilenmektedir.
Kentin kolektif hafızasının yapı taşlarından Botter Apartmanı, İBB Miras’ın bir seneyi aşkın süredir gerçekleştirdiği yoğun çalışmalar sayesinde önünden geçerken buruk bir şekilde haline üzüldüğümüz günlerini geride bıraktı ve İstiklal’in önemli kültür merkezlerinden biri olarak güncel sergilerin, atölyelerin ve binanın eşsiz mimarisinin deneyimlenebileceği bir mekan olarak yeniden hayat buldu. Yapının şimdilik ziyarete açılan giriş ve birinci katı haricindeki bölümlerinde restorasyon çalışmaları devam ediyor. Önümüzdeki günlerde çalışmaların devam ettiği katların da ziyarete açılmasıyla Casa Botter’in etkinlik programı çeşitlenerek devam edecek.
Fotoğraflar: Aydın Sert, İBB Miras